Dioptrija, kratkovidnost, dalekovidnost ili astigmatizam pojmovi su koje često možemo čuti u svakodnevnom životu. No, što je zapravo dioptrija? Ovaj pojam ponekad nije jasan čak i osobama koje nose naočale.

Dioptrija je mjera loma zraka svjetlosti, odnosno optičke jakosti leće (prirodne, naočalne i kontaktne leće). Matematički rečeno, dioptrija je recipročna vrijednost žarišne udaljenosti. Primjerice, leća od tri dioptrije fokusira zrake koje dolaze od nekog udaljenog predmeta u jedno žarište udaljeno 33 centimetara od leće.

Vrste dioptrije

Kratkovidnost (miopija)

Gotovo svatko od nas poznaje kratkovidnu osobu, a i lako su prepoznatljivi po žmirkanju i škiljenju, ne bi li na taj način zaoštrili sliku.

Naime, kada osoba ima minus dioptriju, odnosno kratkovidnost ili miopiju, to znači da kratkovidno oko bolje fokusira sliku bliskog predmeta nego dalekog. Najčešći uzrok kratkovidnosti je rast oka, nakon čega slika udaljenog predmeta više ne dolazi do mrežnice te postaje zamućena. Kratkovidnost može biti benigna (školska kratkovidnost) te maligna (visoka kratkovidnost), a prema izmjerenim vrijednostima kratkovidnost može biti niska (do minus tri dioptrije), srednja (do minus osam dioptrija) te visoka (visa od minus osam dioptrija).

Kratkovidnost se ispravlja minus dioptrijom, odnosno konkavnim lećama, te je vrlo važno da se naočale ili kontaktne leće nose stalno. Kratkovidnost se može ispraviti i laserskom operacijom.

Dalekovidnost (hiperopija)

Dalekovidne osobe često će se naći u situaciji kada će knjigu koju čitaju udaljavati od sebe kako bi pročitali tekst.

U plus dioptriji, odnosno dalekovidnosti ili hiperopiji, rožnica i leća ne lome zrake svjetlosti dovoljno da ih usmjere mrežnicu, jer je dalekovidno oko prekratko. Budući da se mrežnica dalekovidnog oka nalazi iza mrežnice, slika će biti mutna, pa stoga, dalekovidne osobe bolje vide udaljene nego bliske predmete.

Postoje dvije vrste dalekovidnosti, a to su starosna dalekovidnost ili prezbiopija, koja nastaje kao fiziološka manifestacija starenja organizma nakon četrdesete godine života te mladenačka dalekovidnost ili hipermetropija, kod koje očna jabučica ima oblik kruške.